گۈلپىيە ئابلىز

‹‹سۆزدە بىر مەنا بولسا، سۈكۈتتە مىڭ مەنا باردۇر›› بۇ مەن ياخشى كۆرىدىغان ھېكمەتلىك سۆز. بۇ سۆزنىڭ مەنىسىنى گەرچە كېچىكىپرەك چۈشەنگەن بولساممۇ، شۇنىڭدىن بۇيان مەيلى خىزمەت، ئۆگىنىش ياكى تۇرمۇشتا بولسۇن، قانداقلا ئىشقا يولۇقماي ئالدى بىلەن سۈكۈت قىلىشنى، كەمتەررەك بولۇشنى، باشقىلارغا يول قويۇشنى ئۆگەندىم.

ئەتراپىمىزغا قارايدىغان بولساق دېسىمۇ، دېمىسىمۇ بولىدىغان گەپ – سۆزلەر بىلەن ئورۇنسىز كۆڭۈل ئاغرىتىشىۋاتقانلار، ئازراقلا بىلىمى ئارقىلىق جاھاننىڭ پارىڭىنى قىلىدىغان بىلەرمەنلەر، ئۆزئارا يول قويۇشماي، ھە دېسىلا ئازارلىشىۋاتقانلارنى ئۇچرىتىمىز. گەرچە ئۇلاردا چىن كۆڭلىدىن قارشى تەرەپنى ئازابلاش، قارشى تەرەپنىڭ كۆڭلىنى يېرىم قىلىش، بىلەرمەنلىك قىلىۋېلىش، باشقىلارغا يول قويماسلىقتەك نىيەت بولمىسىمۇ، ئەمما يېنىكلىك بىلەن ئالدى – كەينىنى ئويلاشمايلا ئېغىزىدىن چىقىپ كەتكەن گەپ – سۆزلەر تۈپەيلىدىن باشقىلارنىڭ ھۆرمىتىدىن، ياخشى كۆرۈشىدىن ئايرىلىپ قالماقتا.

ئەجدادلاردىن قالغان ‹‹ پۇت يۈگۈرۈكى ئاشقا، ئېغىز يۈگۈرۈكى باشقا››، ‹‹ ئويناپ سۆزلىسەڭمۇ ئويلاپ سۆزلە››، ‹‹ئاز سۆزلە، ساز سۆزلە›› دەيدىغان ماقال – تەمسىللىرىمىز بار. بۇ ماقال – تەمسىللەر بىزگە ئۆگىنىش، خىزمەت ۋە تۇرمۇشتا ئاز، ساز، يېقىشلىق، كەمتەرلىك بىلەن سۆزلىشىشىمىز كېرەكلىكىنى، باشقىلارنى ئارتۇقچە ماختاپ كۆتۈرۈپ ياكى ئازابلاپ، كەمسىتىپ، مەسخىرە قىلماسلىقىمىز كېرەكلىكىنى ئەسكەرتىدۇ، چوڭلارنىڭ ئالدىدا سۈكۈت قىلغاندا ئۇلاردىن تېخىمۇ كۆپ نەرسىلەرنى ئاڭلاپ، كۆرۈپ بىلىۋالغىلى بولىدۇ، ناداننىڭ، بىلەرمەننىڭ ئالدىدا سۈكۈت قىلغاندا ئارتۇقچە كۆڭۈل ئاغرىقىدىن ساقلانغىلى بولىدۇ. دېمەك كۆپ ئىشلاردا سۈكۈت قىلىشنى تاللىغاندا ئىشنىڭ ناچار تەرەپكە بۇرۇلۇپ كېتىشىنىڭ ئالدىنى ئالغىلى، باشقىلارنى ئورۇنسىز رەنجىتىپ قويۇشتىن ساقلانغىلى، ياخشى كىشىلىك مۇناسىۋەت ئورناتقىلى بولىدۇ.